เปรต (Senses)
(ฉายครั้งแรกในชื่อ 'สัมผัส')

บทนำ

พ.ศ. 2543 สามปีหลังจากการลอยตัวค่าเงินบาทในปี พ.ศ. 2540 สามปีที่เรานั่งมองการล่มสลายทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศ ผู้คนตกงาน แต่มีสิ่งหนึ่งที่ไม่เคยตกต่ำในสังคมไทย แต่นับวันกลับเจริญเติบโตอย่างมีชีวิตชีวา – ‘ความเชื่อ’ – หรือพูดอีกอย่างหนึ่งก็คือความไม่เชื่อมั่นในตัวเองนั่นเอง

เดือนเมษายนปี พ.ศ. 2543 อาทิตย์วิเคราะห์ เสนอเรื่องปก "เปรตมีจริง" พิสูจน์โดย กอง บ. ก. "อาทิตย์ ".. นักการเมืองชั่ว เศรษฐีขี้ฉ้อ คนบาป... อ้างว่าได้มีโอกาสพบเห็น ‘ เปรต’ ด้วยตาเนื้อของตนเอง เตือนให้คนไทยเชื่อเรื่องบาปกรรม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง บรรดานักการเมือง บรรดาผู้รากมากดี คนมีเงินทั้งหลาย ที่ได้มาจากการโกงกินเขามา พึงต้องระวังจะเป็น ‘ เปรต’ ในภูมิภูตผี

เดือนพฤษภาคมปี พ.ศ. 2543 หนังสือพิมพ์แทบทุกฉบับ ลงพาดหัวข่าวเรื่องการเปิดเผยเทปวิดีโอ ที่บันทึกการเดินทางของคนกลุ่มหนึ่ง ภายใต้การนำทางของพระสงฆ์รูปหนึ่ง เข้าไปในป่าคำชะโนด อ.บ้านดุง จ.อุดรธานี ซึ่งภาพวิดีโอที่บันทึกได้ในฟังก์ชั่น Night Shot นั้น แสดงภาพสิ่งมีชีวิตรูปร่างคล้ายมนุษย์แต่มีแขนขายาวกว่าปกติ ซึ่งถูกอ้างว่าคือ ‘ เปรต’

” เปรตลางจำพวกตัวเขาใหญ่ ปากเขาน้อยเท่ารูเข็มก็มี เปรตลางจำพวกผอมนักหนา เพื่อหาอาหารจะกินบ่มิได้” – ข้อความดังกล่าวในไตรภูมิพระร่วง กล่าวถึงผลกรรมของการอิจฉาริษยา อยากได้ทรัพย์สินของผู้อื่น คอยขัดขวางผู้ที่จะทำทาน และลักทรัพย์พระสงฆ์

25 พฤษภาคม นายกิตติ ปภัสโรบล หรืออาจารย์กู้ พระสงฆ์ในวิดีโอ ถูกจับกุมในข้อหาฉ้อโกง และถูกคุมตัวไปที่กองปราบปราม เพื่อแสดงอิทธิปาฏิหาริย์ต่อหน้าตำรวจและสื่อมวลชน ที่รอดูความล้มเหลว

ไม่ว่าสิ่งที่เกิดขึ้นจะเป็นการจัดฉากหรือความจริง เทปวิดีโอดังกล่าวก็ได้ทำหน้าที่ของมันโดยสมบูรณ์แล้ว อาจนับได้ว่าเป็นหนึ่งในภาพยนต์ที่สร้างและถ่ายโดยคนไทย ที่ประสบความสำเร็จและได้รับการวิพากษ์วิจารณ์มากที่สุด เมื่อมันออกฉาย … ทางโทรทัศน์

ไม่ใช่แค่ภาพจิตรกรรมฝาผนังสองมิติตามวัดวาอาราม แต่เป็นภาพเคลื่อนไหวสามมิติที่แสดงถึงบาปและความตายได้อย่างทรงพลัง ภาพเกรนแตกๆของกล้องราคาถูก แสดงถึงความไม่มั่นคงและหวั่นไหวต่อวิทยาศาสตร์ และหลักธรรมศาสนา ในยุคหลังสมัยใหม่ ความพยายามไขว่คว้าหาที่ยึดเหนี่ยว ของคนสิ้นหวังในโลกทุนนิยม ความล้มเหลวของสังคมพุทธที่แสดงออก โดยการพยายามต่อต้าน การครอบงำของวิทยาศาสตร์

เราทุกคนอาจมีความเชื่อที่น่ากังขาไม่ต่างกัน แต่เมื่อความเชื่อของคนอื่นถูกเปิดโปง และทำให้ดูน่าเย้ยหยันด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ตะวันตก เราก็พร้อมจะร่วมหัวเราะไปด้วยกัน - จำเป็นหรือที่เราจะต้องพิสูจน์ว่า ‘เปรตมีจริง’? แล้วด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ จะสามารถพิสูจน์ปรากฏการณ์เหนือธรรมชาติได้หรือ? คนไทยปัจจุบันต้องการข้อพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์ ของนรกกับสวรรค์ก่อนหรือ จึงจะแยกแยะดี – ชั่วได้? ทำไมเราจึงไม่เชื่อเรื่องที่บรรพบุรุษเราเคยเชื่ออีกแล้ว? ทำไมเราจึงดูถูกดูแคลนเทปวิดีโอม้วนนั้น หรือเรากำลังปกป้องตัวเอง ในสังคมที่กำลังเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วแห่งนี้???

‘ สัมผัส’ ประกอบด้วยภาพยนต์ขนาดสั้น 5 เรื่อง ที่ได้รับแรงบันดาลใจ จากเหตุการณ์ดังกล่าว

Background

A Few years after Thailand economic crisis, in the midst of summer 2000, there’s a cover story appear in a small weekly magazine named 'Sunday Review' (อาทิตย์วิเคราะห์) which later shook all over the nation. It mentioned about a night tour through a sacred forest in Udonthani, North-East of Thailand. The tour was led by a monk who declare the discovery of the creatures from hell, called ‘Pret’, which confirm a faith in ancient tales and Buddhism’s believes. The magazine used this story to warn all the corruptors that the hell exists and you are calling from there.

After this story spread, the first reaction of modern thai society is a fraud. The video tape of the tour was shown and criticized all day and night. The monk who is the guide in the tape was arrested in May 25 and was convicted of fraud. The followers in the tour came out and blame the guide for deceiving.

Although the tape was later announced by the monk that it’s a freud, but the impact of it was so impressive. The tape can be considered as one of the most effective film ever made in Thailand. Far from the coloured paint on the wall of temples around country, this tape was shown a moving ‘Pret’ in a postmodern way. Blur in B&W by a nightshot mode of homeuse camcorder, the imbliguity of faith was unfold in the silence of the night. The fear of losing it was alive and kicking.

One of the strongest effect was on a widely accepted academic of the Thammasat University. Dr. Suwinai was one of the first group of economist who warned thai government and society about greed which would lead to an economic collapse. And he’s right but may be not in this time. He appeared in the police station showed his faith on the monk even in his desperate hour . His pure belief on television was considered to be ridiculous by people. Someone wanted him to retire from the university, protect him from being brainwash students.

Paradox has paved its remarkable way in thai society. The desperate and unstable thai people condemned on one of the most valuable person who try hard to warn and improve our social and economic system.

‘Senses’ contains 5 short films about this subject.